Dünkü yazımızda Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 22 Ağustos 2024 tarihinde “İşlenmeyen Tarım Arazilerinin Tarımsal Amaçlı Kiraya Verilmesine İlişkin Yönetmelik” ile ilgili görüşlerimizi ortaya koymaya başladık.
Kiralanacak tarım arazileri nasıl tespit edileceğine ilişkin bölümde “Dikili ve örtü altı tarım arazileri kiralama işlemleri kapsamına alınmaz. İbaresinde örtü altı tarım arazilerinin de boş bırakılmaması gerekliliği üzerinden hareketle, örtü altı tarım arazileri yönetmelik kapsamına alınmalıydı. Dikili arazilerin alınmaması gayet doğrudur.
Bu yönetmelikten amaç tarım dışı arazilerin tarıma kazandırılması da amaçlanıyorsa “arazi sınıfı, parsel büyüklüğü ve verimlilik durumu tarımsal üretim için ekonomik olmayan arazilerin bu durumu tutanak altına alınmak sureti ile o yılki kiralama işlemlerine dâhil edilmeyebilir.” Maddesine de itirazımız olacaktır.
Bu arazilerin kiralayan tarafından tarıma kazandırılması, gönüllü olarak kabul edildiğine göre yönetmeliğe böyle bir madde konulmamalıydı.
5-Parselin bir kısmında işlenmeyen arazinin tespit edilmesi durumunda üçüncü ve dördüncü fıkralar göz önünde bulundurularak bu kısımlar işlenmeyen tarım arazisi kapsamında değerlendirilebilir.
6-Bu maddede belirtilen çalışmaların tamamlanmasını müteakiben, cari kiralama sezonu için kiralanacak arazileri içeren, ilk yıl işlenmeyen ve üst üste iki yıl işlenmeyen tarım arazileri için ilk yıl ve üst üste 2 yıl olacak şekilde listeler oluşturulur.
7- Kiralama sezonu içerisinde, kiralanan tarım arazilerinin maliklerinden herhangi biri tarafından bir sonraki sezonda üretim yapacağına dair bir başvuru yapılmaması durumunda bu araziler üst üste iki yıl işlenmeyen tarım arazileri listesine eklenir.
8– İşlenmeyen tarım arazileri listesi il/ilçe müdürlükleri tarafından 5 gün süre ile muhtarlıklarda, elektronik ortamda ve il müdürlüğü internet sitesinde ilan edilir.
9- Arazi malikleri(sahipleri) ve diğer ilgililer, listeler ile ilgili itirazlarını ilan süresi içerisinde Arazi Tespit Komisyonuna yapabilirler. Komisyon bu itirazları 3 içinde karara bağlar. İtirazların değerlendirilmesi sonucu oluşturulan nihai liste mülki amirin veya yetkili kıldığı kişinin onayı ile kesinleşir.
Yukarıdaki numaralandırılmış beş madde kiralama sürecinin işleyişi ile ilgilidir.Bu sürecin sonunda ;
Yönetmeliğe göre; kesinleşen işlenmeyen tarım arazileri listesinde yer alan tarım arazileri için rayiç kira bedelleri tespit edilecek. Tarım Arazileri Listesi oluşturulacak. Listede kiracıların yetiştirebilecekleri ürün veya ürün gruplarına da yer verilecek. Bu araziler, kira geliri arazi maliklerine ait olmak üzere, arazinin vasfının değiştirilmemesi ve kiralayan tarafından tarımsal üretimde kullanılması şartıyla Arazi Kiralama Komisyonu tarafından kiralanacak.
– Kiralama işlemleri kiralama sezonu dikkate alınarak gerçekleştirilir. Kiralama işlemi, tek bir tarım arazisi parseli bazında yapılabileceği gibi, üretim planlaması kapsamında yetiştirilecek ürün, kiracı potansiyeli ve tarımsal üretimin ekonomik verimliliği dikkate alınarak birden fazla tarım arazisi parselini kapsayacak şekilde de yapılabilir.
