Küresel ısınmanın en önemli etkilerinden biri iklim değişiklikleri. İklim sistemlerindeki değişiklikler nedeniyle son yıllarda hava sıcaklıklarının çok yüksek olduğu daha uzun yaz mevsimleri yaşıyoruz. Bütün ekosistem üzerindeki etkilerinin yanı sıra aşırı sıcak hava akımları insanlar için de büyük tehlike oluşturuyor.
İnsan vücudu çeşitli şekillerde ısı kaybeder. Mesela, terleme vücudun soğumasını sağlar. Ayrıca kan dolaşımı da vücudun ısı kaybetmesine yardımcı olur. Hava sıcaklığı arttığında kalp daha fazla kan pompalamaya başlar. Kan akışındaki artış nedeniyle kan damarları genişler. Derinin yüzeyine daha yakın hareket etmeye başlayan kan vücudun ısı kaybetmesini kolaylaştırır.
Ancak hava sıcaklığının çok yüksek olduğu durumlarda ortaya çıkan aşırı terleme vücudun çok miktarda sıvı kaybetmesine neden olur. Bu süreçte biyokimyasal süreçlerin gerçekleşmesinde hayati öneme sahip bazı kimyasal maddeler de kaybedilir. Bu durumda baş dönmesi, halsizlik, bulantı, kaslarda kramp gibi rahatsızlıklar ortaya çıkar.
“Güneşi beynimde hissediyorum”, “Hava sıcakken kafam kazan gibi kaynıyor” gibi cümleler özellikle sıcak havalarda baş ağrısı çeken pek çok kişi tarafından sıkça dile getiriliyor.
AĞRIYI TETİKLEYEN DİĞER FAKTÖRLER DE ÖNEMLİ
Pek çok insan, hava sıcaklığının yakınmalarını artırabileceğinin farkında değildir. Baş ağrıları, daha yüksek hava ısısı ve daha düşük hava basıncı ile başlayabilir. 7504 hasta üzerinde 7 yıl süren bilimsel bir çalışmada, hava sıcaklığında 5°C artış, baş ağrısı oluşumunu, takip eden 24 saat içerisinde yüzde 7.5 artırıyor. Basınç düşüşü ve baş ağrısı arasındaki ilişki daha düşüktür. Basınç düşünce hastalar 2-3 gün sonra baş ağrısı çekebilirler. Bu çalışmalar, acil servislere başvuran hastalar üzerinde yapılmış, evde baş ağrısı çekip hastaneye gitmeyen kişiler ihmal edilmiştir. Ayrıca baş ağrısı öncesinde hastanın fiziksel durumu, stresi ve aldığı gıda ve içecekler gibi, ağrıyı başlatabilecek diğer faktörler de göz önüne alınmamıştır. Sonuç olarak, yüksek hava sıcaklığı, şiddetli baş ağrısı oluşturabilmektedir. Hava basıncında düşüklük ise daha az bir risk taşımaktadır."
SICAK ÇARPMASININ 2 TİPİ VAR
Sıcak çarpması 'normal iklim koşulları'nda Fransa'da çok ender görülen bir vaka olarak kaydediliyor. Uzmanlar sıcak çarpması fenomenini ikiye ayırıyor:
Aşırı sıcak hava dalgası nedeniyle yaşanan çarpma, ki bu genelde daha çok yaşlı insanları etkiliyor.
2. Fiziksel aktivite nedeniyle yaşanan sıcak çarpması: Yüksek sıcaklık koşullarında yapılan fiziksel aktivite nedeniyle yaşanıyor ve daha çok gençler arasında görülüyor.
Vücut sıcaklığı, üretilen ve atılan ısının dengesiyle belirleniyor. İnsan vücudu fazla sıcağı deri yoluyla dışarı atıyor.
İç hastalıkları uzmanları Pierre Hausfater ve Brunp Riou, vücut ısısının deri ve kaslarda bulunan ısı reseptörlerden gelen bilgiler ışığında hipotalamusta bulunan ısıya duyarlı nöronlar yardımıyla belirlendiğini ifade ediyor.
37 ila 37,5 derece arasında normal kabul edilen vücut ısısının 41,5 dereceyi geçmesi durumuna hipertermi adı veriliyor. Hipertermi beyne kalıcı zararlar verebilir ve öldürücü olabilir.
Hava sıcaklığına dikkat edelim, sağlığımızı koruyalım.
Sağlıcakla kalın...
