TBMM ilk kez açıldığından bugüne toplam dört anayasa yapılır. Beşinci anayasa ise yoldadır. Doksan iki yılda beş anayasa, atmış bir hükümet… Elbette söz konusu rakamlar istikrarsızlık ve düzensizliğin ifadesidir. ABD’de(Amerika Birleşik Devletleri) 225 yıldan beri aynı anayasa yürürlüktedir. Arada çok keskin bir fark var. Dünya devleti olmak biraz da istikrar ve sağlam anayasa ile mümkün herhalde. Şimdilerde Türkiye’nin istikrara kavuştuğu iddia edilmektedir. Buna dayanarak yeni bir anayasa yapma hazırlıkları vardır. Söz konusu anayasa umut ederiz ki istikrarın sembolü olarak uzun soluklu bir anayasa olur.
Pekâlâ, ABD Anayasası 1789’da yazıldığından beri yüzyıllarca sürecek uygulama becerisini nasıl gösterdi? Diğer ülkeler anayasa yapar, hemen ardından da onu değiştirmeye giderler veya onun yürürlüğünü durdururlar. Yâda bir devrim olur. ABD Anayasası neden bu kadar uzun sürdü? Bunun nedenlerinden birisi ABD anayasasının sadece devletin temel yapısından ve işleyişinden söz etmesidir. Anayasa, bütün kanunları tek tek ele almaz. Sadece temsili hükümette kanunların nasıl yapılacağını gösterir. İkinci neden ise ABD anayasası erkler arasında müthiş bir denge kurmuştur. Anayasa, ne kongreye, ne başkana, ne yargı, nede orduya bütün gücü elinde tutma fırsatı vermemiştir. ABD, Anayasa uzun sürmüştür çünkü değişikliliklerle anayasanın şekillendirilmesine izin verilmiştir. Anayasa uzun sürmüştür çünkü ABD siyasetçileri ve halkı anayasaya ve anayasa geleneğine saygı duymayı anlamış durumdadır. Bizde de her nesil bunu öğrenmek zorundadır. ABD anayasasına Haklar Bildirgesi(İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi) eklenmiştir. Biz uzun soluklu anayasa istiyorsak Halk için, halk tarafından oluşturulmuş, halktan bir hükümete sahip olmalıyız şeklindeki anlayışa sahip bir devlete sahip olmalıyız. Ancak bu şekilde sürekli bir devlete ve anayasaya sahip olabiliriz. Demokratik toplumda önemli özgürlüklerden birisi birlik, siyasi parti, dernek vb örgütlere katılma özgürlüğüdür. Buralarda bir fikri münakaşa etmeyi, adaletle oy kullanmayı, diğerlerinin senin için oy kullanmalarına nasıl ikna edebileceğini öğrenirsin. Sivil Toplum Örgütleri uzlaşmanın adresleridir, kavganın değil. Hak aramanın gücüdür. Demokrasinin sesidir. Toplanma ve gösteri yapma özgürlüğü asla ihmal edilmemelidir. Bu kurallar vatandaşların demokratik yoldan adil kararlar vermelerini sağlar.