Kuşadası’nın tarihi dokusu içerisinde önemli bir yere sahip olan Osmanlı döneminden kalma 10 adet çeşmenin restorasyonu ile ilgili olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun talebi üzerine İzmir Bölge İdare Mahkemesince verilen yürütmeyi durdurma kararı, Kuşadası Belediyesi tarafından yapılan itiraz sonucu Aydın 1. İdare Mahkemesi tarafından verilen yeni karar ile iptal edildi.
Tarihi çeşmelerle ilgili hazırlanan rölöve, restitüsyon ve restorasyon projelerinin Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu onaylı projelerle farklılık gösterdiği gerekçesiyle verilen Aydın 1. İdare mahkemesi tarafından verilen yürütmeyi durdurma kararının iptali istemiyle Kuşadası Belediyesi tarafından açılan dava kapsamında hazırlanan bilirkişi raporu konuyu açıklığa kavuşturdu. Raporda Kuşadası Belediyesi tarafından hazırlanan restorasyon projelerinin de yapılan işlemlerin de yerinde olduğu ortaya konuldu. Mahkeme tarafıdan verilen kararda, davalı tarafından yapılan itirazın bilirkişi raporunu kusurlandıracak nitelikte olmadığı ve sözü geçen itiraza itibar edilmeyerek bilirkişi raporunun hükme esas alınabilecek yeterlilikte görüldüğü ifade edildi.
Bilirkişi raporu, çeşme restorasyonları sırasında sıva kullanımı konusuna da açıklık getirdi. 10 çeşmenin rölöve, restitüsyon ve restorasyon projelerinin sıvalı olarak onaylandığı bilgisine yer verilen bilirkişi raporunda “…çeşmelerin meydan çeşmesi niteliğinde değil de sıvalı tarihi yapıya/konuta bitişik düzende özgününde ve restitüsyona temel teşkil eden özgün belgelerde sıvalı oldukları, önceden yapılan çeşme restorasyonlarında da sıva uygulaması yapıldığı ve bu bağlamda bu on çeşmenin de sıvalı olarak restore edilmesinin önceki uygulamalarla tutarlılık sağladığı, çeşmelerin sıvasız olması durumunda yapılacak sıva sökümü işlemlerinin taş ve tuğla örgüsü zayıf olan çeşmelere zarar vereceği” belirtildi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun yürütmeyi durdurma kararının hukuka uygun olmadığını hükmeden Aydın 1. İdare Mahkemesi, Kuşadası Belediyesi’nce uygulanan restitüsyon ve restorasyon projesinin uygunluğuna hükmeden karar aldı.
