Aydın Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından koruma kararı çıkarılan bölgede, kilise kalıntısı, freskler, mimari yapılara ait işlenmiş mermer bloklar, demir işliği ve pişmiş toprak seramik yayılımından oluşan Bizans Dönemi’ne ait yerleşim yeri kalıntıları bütüncül olarak koruma altına alındı.
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hatice Özyurt Özcan, bu bölgedeki çalışmalarını yakında yayımlayacağı bir makalede detaylandıracak. Özcan, bölgedeki Eğri Dere Kayası ve Kilisesi hakkında şu bilgileri paylaştı: "Eğri Dere olarak anılan mevkide, büyük bir kaya kütlesinin dış yüzünde, kütlenin formuna uydurularak geniş bir yüzeyi kaplayacak şekilde yapılmış duvar resimleri bulunmaktadır. Kaya kütlesinin kuzeyinde, bitki dokusu ve molozlar altında kalmış bir kilise kalıntısının kuzey duvarında ikinci bir resimli yüzey yer almaktadır."
Özcan, Eğri Dere kayasında ve kilisesinde yer alan geometrik motifler ve figüratif tasvirlerin büyük kısmının tahrip olduğunu ve tanımlamanın zor olduğunu belirterek “Ancak kısmen korunmuş ikonografik veriler ışığında, kaya kütlesinde Pantokrator İsa figürünün ve Anastasis sahnesinin yer aldığı tespit edilmiştir. Resimler M.S. 7-8. yüzyıllara tarihlenmektedir. Kaya kütlesi önündeki kilisede ise Lazarus’un Dirilişi sahnesi resmedilmiştir ve bu sahnenin de aynı tarihlerde yapıldığı düşünülmektedir” diye konuştu.
Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) Başkanı Bahattin Sürücü, Latmos Dağları'nda keşfedilmeyi bekleyen daha birçok eserin olduğunu vurgulayarak, "8 bin yıllık kaya resimlerinin yanında, hiçbir kazı çalışması yapılmadan bile görülebilen Bizans Dönemi’ne ait yüzlerce eserin bulunduğu Latmos Dağları’nın keşfedilmeyi bekleyen daha nice eserlerin var olduğunu tahmin ediyoruz. Ancak, hızla çoğalan maden ocakları, bu eserlerin üstünü kapatacak şekilde büyük bir hız ve hırsla faaliyetlerini sürdürmektedir. Latmos Dağları'nın bütüncül olarak korunması için her kuruma ve her bireye önemli görev düşmektedir." dedi.
