DEKAMER'in, TUI Care Vakfı desteğiyle 28 Ağustos 2019'da uydu takip cihazı takarak denize bıraktığı ve "Tuba" adı verilen 25-30 yaşlarındaki caretta caretta, uydu takip cihazıyla Türkiye'den Adriyatik'e kadar izlenen ilk deniz kaplumbağası oldu. Göç, beslenme ve kış alanlarının belirlenmesi için takip edilen caretta caretta Tuba'nın, yönünü nasıl tayin ettiği, yerin manyetik alanı ve akıntının yönünden nasıl etkilendiği de izleniyor.
Takip cihazı sayesinde, rotası haritadan 8 milyon 700 bin kez görüntülenen ve yolculuğunun devamı merakla beklenen Tuba, 4 yıl 2 ayda 28 bin kilometre yol katetti. Bu kadar uzun mesafeye rağmen üzerindeki takip cihazı sayesinde 50 aydır veri akışı sağlanabilen Tuba, uzmanların beklentisinin ötesine geçti ve dünyada tek seferde en uzun süreyle izlenen hayvanlardan biri oldu.
Dalyan İztuzu Plajı'ndan kumsala bırakıldıktan sonra 2 ayını Marmaris açıklarında geçiren daha sonra yaklaşık 1 ay içinde Yunanistan'a ulaşan Tuba, Malta, İtalya, Bosna-Hersek, Arnavutluk, Karadağ ve Hırvatistan kıyılarına uğradı ve son 1 yılda İtalya'nın güneyindeki İyon Denizi açıklarında izlendi.
Caretta caretta Tuba, yeni verilere göre İtalya'nın güneyindeki Lecce kentinin açıklarında bulunuyor. Uydu takip cihazıyla takip edilen deniz kaplumbağalarının hareketleri, DEKAMER'in internet sitesinden de izlenebiliyor.
Tuba seneye İztuzu'na gelirse yeni cihaz takılması planlanıyor
DEKAMER Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Yakup Kaska, AA muhabirine, Tuba'ya uzun ömürlü lityum pil kullanılan bir takip cihazı taktıklarını, pil kullanım süresinin, kaplumbağanın nefes alma sıklığı ile doğru orantılı olduğunu söyledi.
Kaska, "Tuba'nın yüzme davranışı ve nefes alma sıklığı çok iyi olduğu için uzun süre bize sinyal göndermiş oldu. Akdeniz'de, Tuba kadar uzun takip ettiğimiz başka caretta caretta olmadı. Tuba, Akdeniz'in en uzun süre izlenen carettası. Dünyada da buna yakın çok az bireyde uydu sinyali alınabildi. Tuba, bu yönüyle hem dünya hem de Akdeniz için rekor sürede takip edilmiş kaplumbağa durumunda." dedi.
"Doğduğu yere gelip yuva yapıyorlar"
Prof. Dr. Yakup Kaska, DEKAMER'in, kumsallarda titiz nöbet tutan bir ekip olduğunu ve bu ekibin çalışmalarıyla caretta carettaların davranışlarının öğrenildiğini söyledi.
Bu çalışmalarda kaplumbağaların doğdukları kumsala tekrar yuvalama yapmak için geri geldiğini gözlemlediklerini belirten Kaska, "Tuba'nın Dalyan kumsalına yuva yapmak için geleceğini biliyoruz. Bundan dolayı da doğduğu kumsalı bularak nasıl geldiği yönünde de çok çalışma yapıyoruz. 3-4 yıl kaplumbağalar besleniyor, yumurtalarını geliştiriyorlar, geliştirmiş olduğu yumurtaları doğdu yere gelip yuva yapıyorlar. Kaplumbağalar her yıl yuva yapmıyor, beslenme durumuna göre 3-5 yıl arayla yuva yapıyor. Zaman zaman doğduğu kumsala gelme durumunda sapmalar olsa da, yüzde 99'u doğduğu kumsala geliyor." değerlendirmesinde bulundu.
Kaska, "Öyle tahmin ediyoruz ki Tuba, yuvalamak için gelecek sene tekrar İztuzu kumsalına geldiğinde, yeni takip cihazıyla tekrar izleme yöntemine geçebildiğimiz zaman, belki de o zaman 7-8 yıl peş peşe izleyebileceğiz ve dünya rekoru Tuba'da olacak." diye konuştu. (AA)
