“İklim değişikliği nedeniyle yağışlarda yaşanacak değişimlerin, tarım üzerinde etkilerinin olacağı muhakkaktır. Yağış rejimlerindeki düzensizliklerden dolayı, gelişmekte olan ülkelerin bulunduğu güney enlemlerinin, kuzey enlemlerine göre daha dezavantajlı konumda olması beklenebilir.”
Atmosferde biriken karbondioksit konsantrasyonunun ise, belli tarım ürünlerinin yetişmesinde olumlu yönde katkısının olması umulmaktadır. Literatürde yaygın olan görüşe göre bölgesel etkileri görülen tarımsal üretim krizleri, iklim değişikliğine karşı yeterli uyum stratejilerinin geliştirilememesi nedeniyle gelecekte daha sık ve geniş çapta yaşanacaktır. Bunda iklim değişikliğinin tarım üzerindeki etkilerinin çok yavaş gerçekleşmesinden dolayı değişikliklere cevap verme noktasında yetersiz kalan yerel üreticiler ve yöneticilerin payı da vardır (Kurukulasuriya ve Rosenthal, 2003: 3).
İklim değişikliği gıda güvenliğini dört şekilde etkilemektedir.
1- Gıdaların tedariki,
2- Gıdalara erişilebilirlik,
3- Gıdaların etkin kullanımı,
4- Gıda sistemlerinin stabilizasyonu. Bu etkiler kısa dönemde, ekstrem iklim olayları nedeniyle ortaya çıkabilirken, uzun dönemde sıcaklıklardaki ve yağış rejimlerindeki değişmelerle gıda güvenliğini risk altına sokmaktadır (FAO, 2009).
5-İklim değişikliğinin tarımsal üretimi olumsuz yönde etkilemesinin sebeplerini ise şu şekilde sıralamak mümkündür; uzun süren kuraklıklar, ekstrem yağışlar ve seller, verim artışı ve zararlılarla mücadele için kullanın herbisit ve pertisit gibi kimyasal ilaçlar, çiftlik hayvanlarının telef olması, balıkçılık yapılan kıyıların elden çıkması, tarım zararlılarının ve hastalıkların çoğalması (FAO, 2009).
Yukarıda sayılan olumsuz durumların en çok hassas bölge ve hassas ekosistemlerin tarımsal üretimini kayba uğratması beklenmektedir (Rosenzweig vd., 2002 s. 197-202).
Hassas bölgelerdeki küçük toprak sahiplerinin marjinal toprak kullanımları tarımsal üretim kayıplarını daha da arttırması söz konusu olmaktadır. Bunu tersine iklim değişikliğinin tarımsal üretim üzerinde olumlu etkilerinin bazı bölgeler için geçerli olabileceğini söylenmektedir.(Mendelsohn, 2009).
Küresel ısınma, yetişme ve hasat mevsimini uzatarak ve CO2 fertilizasyon etkisi yaratarak, Kuzey Çin, Kuzey Amerika ve Avrupa’nın bazı bölgelerinde tarımsal üretimi arttıracaktır. Yüksek enlemlerde ısınan hava ile birlikte tarımsal üretimin artması veya daha önce tarıma elverişli olmayan alanların tarıma açılması gibi bu olumlu etkinin sürmesine yardımcı olacaktır.
İklim değişikliğinin tarım üzerindeki biofiziksel etkileri üretim ve ürün fiyatlarına da yansımaktadır. Bu durum ekonomik sistem içerisindeki ister çiftçi ister diğer ekonomik aktörler olsun değişen ürün maliyetlerini, ürün girdilerini, talep miktarını, ürünün tüketimini ve ticaretini etkilemektedir (IFPRI, 2009 s. 4)
Sonuç olarak, muhtemel bir iklim değişikliğinin tarımsal üretimi strese sokarak gelecekte küresel gıda arzını azaltması beklenmektedir (Bindi ve Olesen, 2000: 2). Küresel tah tutulduğunda gelecekte tahıl üretiminin %20 ila %30 oranları arasında azalacağı yönündedir (Darwin, 1995). Bu da yukarıdaki görüşü desteklemektedir.
Kaynak: Mehmet Akalın, İklim Değişikliğinin Tarım Üzerindeki Etkileri..