Her şehirden çıkan ünlüler , ülke zenginliğimiz olarak tarihe geçmişlerdir.
Hiç unutmam 1974 yılında Aydın Lisesini bitirdiğimde , Üniversite sınavıyla başladığım İstanbul günlerimde , şimdiki adıyla Yıldız Teknik Üniversite İnşaat Fakültesi bölümünde “ Topoğrafya “ dersine giren top sakallı hocamızın ünlü ve kitapları çok okunan bir edebiyat yazarı olduğu konuşulurdu sınıfta.
Biz taşralılar, Anadolu’ dan gelip , gurbet bellediğimiz İstanbul ‘ da şimdiki gibi iletişim kaynakları bulunmadığından, hocamızı tanıyamamıştık ,değerini de bilemedik. Çok sonradan rahatsızlanarak amansız hastalıktan 1977 yılında vefat ettiğini öğrendiğimiz ,hocamız çağdaş Edebiyat dünyamızın usta kalemi Oğuz ATAY değilmiymiş..! “Tutunamayanlar” kitabının yazarı güçlü kalem imiş meğer hocamız.Geç de olsa, öğrencileri olarak gurur duyduğumuz ve anarşinin diz boyu olduğu yıllarda ayırdına varamadığımız Topoğrafya dersimizin hocasını tanıyabilseydik , ne güzel edebiyat sohbetleri yapardık diye düşünüyorum şimdi.Aydın şehrinden nice ünlüler çıkmış ve tarihe adlarını yazdırmışlardır. Ulu önderimiz Atatürk’ün baba tarafından sülalesinin Söke’den Selanik’e gittiği bazı kitaplarda yer almaktadır. Bizzat katıldığı Ege Manevralarında uğradığı Söke’de amcalarıyla görüştüğü anlatılmaktadır.Peki kimdir Aydın’lı ünlüler;Abdullah Bin Yusuf: Nazillilidir. Kadılık yapmıştır. Milli hakem Adnan Süvari, Ayhan Kırdar , Gökhan Kırdar, Ayla Dikmen ,Bedrettin Dalan , ressam Cemil Karababa, Beşiktaşlı Milli Futbolcu Coşkun Taş ve Kemal Ünlü, Güven Önüy , Kaya Köstepen , aslen Sökeli Çağan Irmak , Hidayet Sayın , gazeteci yazar İlhan Selçuk ,Mahmut Esat Bozkurt, Mustafa Fehmi Kubilay, Şükran Güngör ,Rıdvan Dilmen , Oyuncu Veysel Diker , yabancılardan Dario Moreno Germencikte yaşamış, üç yaşında İzmir e taşınmıştır. Asansör semtindeki evi hala koruma altındadır. “ benden selam söyle Anadolu’ya “ kitabıyla ünlenen Yazar Dido Sotiriyo çocukluğunu anlatır Aydın sokaklarında.Bunlar arasında siyasetçiler özellikle çok fazla olduğundan yazılmasa da, Adnan Menderes mutlaka olmazsa olmazdır. Spor sanat, sinema ve edebiyat hayatında ismini bırakmış ünlülerin yanı sıra, Belgin Doruk, Yıldız Kenter, gibi de gelinlerle de anılmaktadır.Bu ünlülerden biri de sevgili arkeolog Şükrü TÜL’ dür.Aydın Lisesi 1974 yılı mezunu ve arkeolog olmak için bir yılını harcamaktan çekinmeyen , Lise yıllarında dahi aklı fikri dağlarda taşlarda tarihi objelerde kalan dostumuz Şükrü için Efeler belediyesi tarafından, önerimle , Kuyucular köyünde adına bir park yaptırılmıştı üç yıl önce.Şükrü TÜL de Efeler ilçesi Hasanefendi mahallesi sakinlerinden Gençlik caddesine açılan sokak içinde tarih ve arkeoloji sevdalısı, Tralleis antik kentinin en müdavimi, 1973 yılında kurulan Aydın Eski Eserleri Sevenler Derneğinin de kurucu üyelerindendir.Aydın’ın deyim yerindeyse her antik taşını bilen TÜL, lise yıllarımızda sürekli gezer, yeni yerler keşfetmeye merakıyla yöreyi çok iyi bilirdi. Biz Üniversiteye hazırlanırken bir idealimiz olmasa da, Şükrü “ ben arkeolog olacağım “ der, başka meslek seçmezdi. Dediği gibi de oldu. En sevdiği meslek olan Ege Üniversitesi arkeoloji bölümünü bitirdi.“Sevdiğiniz işi yapın ,hiç yorulmazsınız “ diyen atasözü adeta onu tarif ediyor. Çünkü Arkeoloji onun hayatıydı. 4 yıl önce Aydın tabip Odasının davetlisi olarak geldiği Aydın Nevzat Biçer Salonunda iki saat süren sunumunda , İl merkezinin EFELER ilçesinin tarihini bizlere sunmuştu. 9 Mart 2015 Pazar günü düzenlenen “Sebah ve Joaillier Aydın’da “ isimli etkinlikle memleketi Aydınlılarla buluşmuştu. Aydın Tabip Odası ve Efeler Kent Konseyi’nin ortaklaşa düzenlediği etkinliğe konuşmacı olarak katılan Tül, Fransız Fotoğrafçılar Sebah ve Joaillier’in 1900’lü yılların başlarında Aydın’da çektikleri fotoğraflarla Aydın’ın tarihini anlatmıştı. Aydın’a gelen eski fotoğrafçıların , koleksiyonlarından seçme eserler eşliğinde , Tralleis ‘i, Pınarbaşı’nı , Efeler ilçesini ve tarihini bilinmeyen yönleriyle anlattı. Sunumdaki fotoğrafların büyük baskılarını , Efeler belediyesine önerimle kazandırdığım için de ayrıca çok mutluyum 4 yıl önceki sunum sırasında da çok rahatsızdı. İki kez lavaboya gitmek zorunda kaldığından eşlik etmek istediğimde” gerek yok “dedi işaretle. Meğer tansiyon sorunu epey ağırlaştığından , bu rahatsızlık nedeniyle oluşan baş dönmesini , meniere sendromuna bağlıyormuş. Tabipler Odasının yönetim kurulu üyesinin özel aracıyla İzmir’den getirilip götürülen Şükrü kardeşimize , Tabipler Odası doktorları tarafından kendisine ikaz edilerek , mutlaka hastaneye yatırmalarını ısrar ettilerse de, dinlememiş , gece geri dönmek istemiş ve İzmir Hatay Yeşilyurt’ta evinde otururken ani beyin kanaması geçirdiğini ertesi gün 10 Mart 2015 Salı günü ortak dostumuz Aydın Lisesinden arkadaşımız ve arkeolog Ahmet Boratav duyurunca adeta şok olduk
.Durumu da ciddiydi.Üç gün sonra da 13. Mart 2015 tarihinde kendisini kaybettik maalesef. Arkeolog Tül’ün cenazesi 14 Mart 2015 Cumartesi günü Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi içerisinde bulunan Hacı Fatma Tatari Camii’nde öğle namazının ardından kılınan cenaze namazının ardından Buca Kaynaklar Mezarlığı’na defnedildi 4 yıl önce.
Aydın da Efeler ilçesini anlattığını son sunumu ve çekilen kareler bizlere yadiğar kaldı.
BİTEK TOPRAKLAR ÜZERİNDE AYDIN adlı kitabı ile EGE DEFTERLERİ yayınları Aydın ilinin özelinde bir kaynak kitaptır.
ŞÜKRÜ TÜL KİMDİR..?
Şükrü Tül, 24 Mayıs 1956 günü Aydın’da dünyaya geldi. Ankara Üniversitesi Klasik Arkeoloji Bölümü’nden mezun oldu. Uluslararası kitaplarda bölümler yazdı, ulusal bilimsel toplantılarda bildiriler sundu, bu sunumlara kitaplarında da yer verdi. “Apostolos Psaltoff madalyası”, “İzmir zencilerinin üretimi cam bilezikler”, “Gilbert Epik’ten alınarak:İzmir yangını için şiir”, “16. yüzyıldan günümüze Namazgah çevresi”, “Aydın’dan erken fotoğrafik kayıtlar”, “Güzelhisar Ulucamisi”, “İzmir’in Büyükbaba Saatleri”, “İzmir Aile evleri” adlı yayınları hazırladı. “Şirince-Bir Zamanlar Çirkince”, “Türkiye’nin Antik Kentleri”, “Aigai-Aiolis’te Bir Dağ Kent” adlı kitapları yayımlandı. Pek çok özel dergi sayısını hazırladı. “Ege Gezisi”, “Gediz”, “Kuşadası”, “Yörük Ali”, “İzmir”, “Aydın” ve “9 Eylül” belgesellerine imza attı. Ege TV de 1994-2001 yılları arasında EGE GEZİSİ başlıklı belgeselleri hazırladı. Pek çok kurum tarafından ödüllendirildi. Bu yıl da dün , 12 Mart günü İzmir de kapalı salonda anısına bir anma toplantısı yapıldı ve mezarı ziyaret edildi.Her hoca için böyle anma yapılmaz. ancak işinde usta olan ender kişilere duyulan ahde vefa göstergesidir yapılan anma toplantıları. Efeler de Kuyucular mahallesinde parka adını verdiğimiz , Aydın’lı ve sevgili Aydın Lisesi mezunu arkadaşımız , Şükrü TÜL’ü rahmetle anıyorum.
SÖZÜN ÖZÜ :
İNSANOĞLU ZAMANIN DEĞERİNİ , ZAMAN AZALINCA ANLIYOR.