Aydın'a bağlı 17 ilçe, bu ilçelere bağlı 36 belde ve 491 köy bulunmaktadır. Aydın'ın en meşhur şeyleri ise genel olarak; zeytinyağı, incir, kestane, Ege yeşillikleri, zeytinyağlı ve sebzeli yemekleri ile üçetek, uladu örtü, şalvar ve çeki olarak bilinen hediyelik giysilerdir. Aydın'ın Türk egemenliğinde bir yönetim birimi statüsü kazanması 1390 yılında Yıldırım Beyazıt'ın şehzadesi Ertuğrul Bey'in Vali olarak Aydın'a atanmasıyla başlamıştır. Aydınoğulları zamanında şehrin adı Aydın Güzelhisarı olmuş, daha sonra Aydın adını almıştır.
Aydın Dağları, Batı Anadolu'da, Ege Bölgesinde bulunan dağ sırasıdır. Antik adı Messogisdir. Genel olarak doğu-batı doğrultusunda uzanır.
Ege’nin incisi Aydın, ziyaretçilerin görmek isteyebileceği pek çok farklı doğal güzelliğe, sıcak beldelere ve tarihi yerlere sahiptir. Aydın’da genellikle yaz turizmi için tercih edilen iki yer Didim ve Kuşadası’dır. Bu bölgeler dışında Aydın’ın pek çok yerinde antik kentler yer almaktadır.
Aydın’da yer alan Afrodisias Antik Kenti, Didyma Antik Kenti, Milet Antik Kenti, Priene Antik Kenti, Alabanda Antik Kenti, Nysa Antik Kenti, Tralleis Antik Kenti, Aydın Arkeoloji Müzesi, Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı, Kurşunlu Manastırı, Yörük Ali Efe Müzesi, Nazilli Etnografya Müzesi, Küçükada Kalesi, Oleatrium Zeytin ve Zeytinyağı Tarihi Müzesi ve Kuva-i Milliye Müzesi tarihi yapılar olarak dikkat çekiyor.
Afrodisias Antik Kenti
Aydın’ın Kuşadası ilçesinde yer alan Afrodisias Antik Kenti, il merkezine yaklaşık olarak 90 kilometre mesafede yer almaktadır. İl merkezinden Kuşadası otobüs ve minibüslerine binerek ilçe merkezine yolculuk edebilir ve sonrasında da Geyre Mahallesi’ne giden minibüsler ile Afrodisias Antik Kenti’ni ziyaret edebilirsiniz.
Afrodisias Antik Kenti, Afrodisias Müzesi’ne ev sahipliği yapmaktadır. Antik kentin tam girişinde bulunan bu müzede çeşitli arkeolojik çalışmalarda bulunmuş olan kalıntılar sergilenmektedir. Geç Helenistik döneme ait olan kabartmaların ve heykellerin sergilendiği bu müzede, Afrodisias Heykeltraşlık Okulu’na dair de pek çok eser misafirler ile buluşturulmaktadır.
Didyma Antik Kenti
Aydın’ın Didim ilçesinde yer alan ve ilçeye ismini veren Didyma Antik Kenti, beyaz ve gri tonlarında devasa sütunların bulunduğu bir antik kent olarak dikkat çekmektedir. Aydın il merkezine 100 kilometre mesafede bulunan bu tarihi yere gitmek için toplu taşıma araçlarını ve özel taksileri kullanıp Didim’e gelebilir, ardından da antik kenti görebilirsiniz.
Milet Antik Kenti
Aydın’da yer alan bir başka antik kent olan Milet Antik Kenti, il merkezine 100 kilometre mesafede Didim ilçesinde bulunmaktadır. İl merkezinden kalkan otobüs ve minibüsler ile Didim’e geçtikten sonra Balat minibüslerine binerek sorunsuz bir şekilde Milet Antik Kenti’ne ulaşabilirsiniz.
Etkileyici bir yer olan Milet Antik Kenti’nde bulunan Milet Müzesi içerisinde sergilenen kalıntılar ve eserler de bölgenin yapısına dair bilgiler alabilmenizi sağlamaktadır.
Priene Antik Kenti
Aydın’ın Söke ilçesinde yer alan bir antik kent olan Priene Antik Kenti, Samsun Dağı’nın yamaçlarında bulunmaktadır. Aydın il merkezine 55, Söke ilçe merkezine ise 15 kilometre mesafede bulunan Priene Antik Kenti’ne il merkezinden kalkan Söke minibüsleri ile ulaşabilirsiniz. İlçeye geldikten sonra Güllübahçe minibüslerine binerek Priene Antik Kenti’ne gidebilirsiniz.
Alabanda Antik Kenti
Aydın’ın Çine ilçesinde yer alan Alabanda Antik Kenti, il sınırları içerisinde yer alan bir başka antik kent örneğidir. Aydın merkeze yaklaşık olarak 35 kilometre mesafede yer alan bu antik kente gitmek için ilk olarak
Alabanda Antik Kenti içerisinde agora, iki tapınak, tiyatro ve meclis binası yer almaktadır. Bölgeden çıkartılan kalıntıların ve eserlerin bir bölümü de Aydın ve İzmir Arkeoloji Müzeleri’nde ziyaretçiler ile buluşturulmaktadır.
Nysa Antik Kenti
Aydın il merkezine yaklaşık olarak 30 kilometre mesafede yer alan Nysa Antik Kenti, Sultanhisar ilçesinde bulunmaktadır. Çeşitli doğal güzelliklerin arasında yer alan Nysa Antik Kenti’ne gitmek için merkezden kalkan Sultanhisar minibüs ve otobüslerine binebilirsiniz.
Nysa Antik Kenti’ni gezerken bilgi alabilmek için yapabileceklerinizden en iyisi, Strabon adlı ünlü yazarın yazdığı rehber el kitabını edinmektir. Bu el kitabı ile birlikte gezerken çok daha verimli bir gezi yaptığınızdan emin olabilirsiniz..
Tralleis Antik Kenti
Aydın il merkezine sadece 1 kilometre uzaklıkta bulunan Tralleis Antik Kenti, görmek isteyebileceğiniz tarihi yerlerden biridir. Kemer Mahallesi’nde bulunan bu tarihi yere gitmek için bu mahalleye giden tüm toplu taşıma araçlarına ve özel taksilere binebilirsiniz.
Kelime anlamı halkın kenti olan Tralleis Antik Kenti, Kestane Dağı’nın yamaçlarında bulunmaktadır. Üç gözlü bir yapı olan Tralleis Antik Kenti’nde stadyum, tiyatro ve hamam gibi yapılar ziyaret edilebilir. Ayrıca antik kent içerisinde Latriana adında antik dönemde kullanılan tuvaletler, o dönemlerde tuvalet kültürünün nasıl olduğunu açıklar niteliktedir. Tarihi yerlere ilgi duyanların Tralleis Antik Kenti’ne gitmeleri tavsiye edilmektedir.
Aydın Arkeoloji Müzesi
Aydın ilinin Ilıca mevkiinde bulunan Aydın Arkeoloji Müzesi, il merkezine yalnızca 3 kilometre mesafede yer almaktadır. İl merkezinden Ilıca mevkiine giden tüm toplu taşıma araçları ve özel taksiler ile birlikte arkeoloji müzesine rahatlıkla gidebilirsiniz.
2012 yılında hizmet vermeye başlayan Aydın Arkeoloji Müzesi, bodrum, giriş ve 1. kattan oluşmaktadır. Aynı zamanda içerisinde çocuk atölyesi, sergi salonu ve çok amaçlı salon gibi bölümleri bulunan Aydın Arkeoloji Müzesi, Aydın’dan çıkartılan farklı kalıntı ve buluntuların sergilendiği bir müzedir. Aydın’a dair bilgi sahibi olmak isteyenler, arkeoloji müzesine rahatlıkla gidebilirler.
Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı
Aydın’ın Kuşadası ilçesinde yer alan Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı, Kuşadası İskelesi’ne son derece yakın bir konumda bulunmaktadır. Aydın’dan Kuşadası’na giden minibüsler ile bu kervansaraya rahatlıkla gidebilirsiniz. Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı, il merkezine 55 kilometre mesafededir.
Günümüzde otel ve turistik bir tesis olarak kullanılan Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı’nda kemerler, geniş bir avlu ve avlunun etrafın sıralanmış pek çok farklı oda gözükmektedir.
Kurşunlu Manastırı
İl merkezine yaklaşık olarak 60 kilometre mesafede yer alan Kurşunlu Manastırı, Kuşadası’nda bulunmaktadır. Aydın merkezinden kalkan Kuşadası minibüsleri ile ilk olarak ilçeye vardıktan sonra Davutlar’a giden minibüsler ile Kurşunlu Manastırı’nı ziyaret edebilirsiniz.
Zarar görmüş bir yapı olarak Kuşadası’nda ziyaretçilerini bekleyen Kurşunlu Manastırı, yeşillikler arasında yer almaktadır.
Yörük Ali Efe Müzesi
İl merkezine yaklaşık olarak 40 kilometre mesafede yer alan Yörük Ali Efe Müzesi, Aydın’ın Yenipazar ilçesinde bulunmaktadır. İl merkezinden kalkan Yenipazar minibüsleri ile ilçeye vararak sorunsuz bir şekilde bu tarihi yeri ziyaret edebilirsiniz.
Kuva-i Milliye Komutanı olarak bilinen Yörük Ali Efe’nin İzmir’e gitmeden önce yaşadığı evin müzeye dönüştürülmesi ile kapılarını ziyaretçilerine açan bu yer, turistler tarafından sıklıkla ziyaret edilmektedir. Müze içerisinde Yörük Ali Efe’nin eşyalarının yanı sıra Kurtuluş Savaşı fotoğrafları ve çeşitli etnografik eşyalar sergilenmektedir.
Nazilli Etnografya Müzesi
Aydın’ın Nazilli ilçesinin merkezinde yer alan Nazilli Etnografya Müzesi, il merkezine yaklaşık olarak 25 kilometre mesafededir. Merkezden kalkan Nazilli otobüs ve minibüsleri ile bu tarihi müzeyi rahatlıkla ziyaret edebilirsiniz.
Önceden Ankara Palas Oteli olarak kullanılan bu müze, Nazilli ilçesinin İstasyon Meydanı’nda bulunmaktadır. Demirci Mehmet Efe tarafından yaptırılan bu müze, çeşitli restorasyonlar çerçevesinde bugünkü görünümüne kavuşturulmuştur. Müze içerisinde sergilenen tarihi eserlerin büyük bir çoğunluğunu, Nazilli halkı sandıklarından çıkartarak getirmiş ve müzeye bağışlamıştır.
Güvercinada Kalesi
Aydın’ın Kuşadası ilçesinde yer alan Güvercinada Kalesi, il merkezine yaklaşık olarak 55 kilometre mesafede bulunmaktadır. Merkezden kalkan Aydın otobüs ve minibüsleri ile ilk olarak Kuşadası ilçe merkezine gidebilir, ardından da Güvercinada minibüsleri ile bu kaleye ulaşabilirsiniz.
Barbaros Hayrettin Paşa ve İlyas Ağa tarafından yaptırılan Güvercinada Kalesi, limandan gelebilecek saldırıları engellemek amacı ile yaptırılan bir yapıttır. Kalenin çevresinde ise 3 metre yüksekliğinde surlar bulunmaktadır. Bir yol ile karaya bağlı olan Güvercinada Kalesi, görülmesi gereken tarihi yapılardan biridir.
Oleatrium Zeytin ve Zeytinyağı Tarihi Müzesi
Aydın’ın Kuşadası ilçesinin merkezinde bulunan Oleatrium Zeytin ve Zeytinyağı Tarihi Müzesi, il merkezine 55 kilometre mesafede bulunmaktadır. Bu müzeyi ziyaret etmek için merkezden kalkan Kuşadası otobüs ve minibüslerine binerek ulaşımınızı sağlayabilirsiniz.
Oleatrium Zeytin ve Zeytinyağı Tarihi Müzesi, meraklıları için son derece ilgi çekici bir müze olarak Kuşadası’nda bulunmaya devam etmektedir.
Kuva-i Milliye Müzesi
Aydın’ın Çine ilçesi içerisinde bulunan Kuva-i Milliye Müzesi, ilçe merkezinde yer almaktadır. İl merkezine yaklaşık olarak 35 kilometre uzaklıkta bulunan bu müzeye gitmek için merkezden kalkan Çine minibüslerine binebilirsiniz.
Kurtuluş Savaşı’nın atmosferini yansıtabilmek ve bilgi verebilmek amacıyla yapılan bu müzede Yörük Ali Efe ve Albay Şefik Aker gibi isimlerin balmumu heykelleri bulunmaktadır. Ayrıca Kurtuluş Savaşı sırasında Güney Cephesi’ni Yunan işgalinden kurtarabilmek için planlar, bu bina içerisinde yapılmıştır.