Asaf Gökbel “Milli Mücadelede Aydın” adlı eserinde olayı şöyle anlatır: “Yunanlar şehrin büyük binalarına, bilhassa minarelerin şerefelerine yerleştirdikleri makineli tüfeklerin ateşi ile çetelerimizin hücumlarını durdurmak hususunda fevkalade gayretler sarf ediyorlar, her köşe başını ve her sokak ağzını sonuna kadar müdafaa etmeden bırakmıyorlardı. Bu meydanda Bey Camii Minaresinin şerefesine kurulan bir makineli “Kozdibi” ve “Ağaçarası” (Günümüzün Adnan Menderes Bulvarı) istikametinden ilerleyen Yörük Ali ve arkadaşlarının istasyon cihetine sokulmalarına ve çarşıya doğru yürümelerine engel olmaya çalışıyordu.” der.
07 Eylül 1922’de gerçekleşen bu olayın geçtiği yer şimdiki Atatürk Meydanı’nın bulunduğu yerdir. O zaman bu yerde Sabuca Kapısı Mezarlığı kapısı vardır. Yörük Ali Efe ve arkadaşları bu mezarlıkta taşların arkasına saklanarak makineliyi nasıl susturacaklarının planını yapıyorlardı. Bu arada da üzerlerine ölüm kusan makineli şehit almaya devam ediyordu. Daha sonra Yörük Ali Efe, Bey Camii minaresindeki makineliyi bir kurşunla susturur. Makinelinin susturulmasıyla Aydın’ın kurtulmasındaki büyük engel ortadan kalkmıştır. Bu büyük olayın ilelebet unutulmaması ve gelecek kuşaklara yurt topraklarının hayli zor şartlar altında kurtarıldığının daima hatırlatılması için milislerimizin şehit düştükleri bu yere 1926 yılında Şehitler Abidesi inşa edilmiştir. Abide Adnan Menderes ve Hükümet Bulvarının başlangıç noktasındadır.
****************
Milli Mücadele, Anadolu’nun her karış toprağına Yüce Milletimizin mübarek kanı ve tertemiz alın teri akıtılarak tarihe yazılmış bir kahramanlık destanıdır. Tarihin bu eşsiz destanının en önemli bölümlerinden birini de güzide ilimiz Aydın’da verilen kurtuluş mücadelesi teşkil etmektedir. Aydın’ın 27 Mayıs 1919’da Yunanlılar tarafından işgal edilmesinin ardından yediden yetmişe Aydın halkı; yurt savunmasında ve düşman işgalinin kırılmasında her türlü fedakarlığı göze alarak, birlik ve beraberlik içerisinde canları pahasına mücadele vermişlerdir. Aydın’ın kurtuluşu; bir halkın kendi kendine direnişe geçtiği, namusu, canı, toprağı ve özgürlüğü için savaştığı muhteşem direnişin sembolüdür. Efelerin ve Efe ruhlu Aydın halkının başı dik, alnı açık mücadelesidir. Toprağı vatan yapan iradenin, toprakta filizlenişi; bir milletin yeniden varoluşunun eşsiz bir örneğidir.
Ecdadımızın tarihe yazdığı bu kahramanlık destanını gençlerimizin beyinlerine tarihimizin en büyük derslerinden birisi olarak nakşetmeliyiz. Aydın ilimiz ve ilçelerinin düşman işgalinden kurtuluşunun 101. yıldönümünde bu mücadele ruhunu yeniden her alanda canlandırmalıyız. Yaşadığımız tarihi süreçlerden ders alarak gençliğimize mücadele ruhu aşılamalı ve Memleketimizi, Mustafa Kemal ATATÜRK'ün hedef gösterdiği yüksek medeniyet seviyesinin üzerine çıkarmalıyız.
Aydın’ın kurtuluşu, zeybeklerin varoluş mücadelesinin yediden yetmişe birlik ve beraberliğin oluşturduğu gücün zafere ulaşmasının kanıtıdır. Bağımsızlık aşkının, ekmek ve sudan daha kıymetli olduğunun tarihe kayıt düşüldüğü destanın adıdır. Aydın’ın kurtuluşu, ‘Efelerin’ çocukları için başı dik, alnı açık Hak’ka yürüyüşüdür. Bu inancın zaferle sonuçlanmasının gururunu bütün Aydınlılar olarak birlikte yaşayacağız. Ancak bu şanlı tarihi yazanların bizlerin geleceği için kendi geleceklerini feda ettiklerini asla unutmayacağız. Bu zafer bizlere gururla birlikte ağır bir sorumluluk da yüklemektedir. Bu sorumluluk vatan için çalışmak, daha çok çalışmaktır. Vatan aşkının tek karşılığı da budur.
7 Eylül Aydın’ımızın Düşman İşgalinden Kurtuluşunun 101. Yıl Dönümünü gönülden kutluyor, başta Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK olmak üzere bu toprakların bağımsızlığı için canlarını feda eden tüm şehitlerimizi rahmetle, kahraman gazilerimizi saygıyla anıyorum.
ÖZLÜ SÖZ: “7 Eylül; Aydın’ın özgürlük ve bağımsızlık günüdür.”
“Bugün günlerden 7 Eylül; Bugün günlerden Aydın; Bugün günlerden Türkiye; Bugün günlerden özgürlük! Kutlu olsun!”
Aydın'ın Haber Portalı Yeni Kıroba Gazetesi Tüm Saygıdeğer Okurlarım; Efeler Diyarından Selamlar, Saygılar ve Sevgiler. Güzel Günlere; Mutlu Yarınlara... Sağlıcakla, Esenlikle, Huzur dolu ve Dostça kalın.