Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin “ ilkel liberal ekonomi” anlayışları nedeniyle sanayi ve ticarete fazlaca önem verirken tarımı arka plana attıkları ve ihmal ettikleri ekonomik bir gerçekliktir.
Özellikle Türkiye gibi kalkınmasının büyük bir bölümünü ekonominin temel sektörünü oluşturup tarıma borçlu olan ülkelerde, tarımın etkin bir yapıya kavuşturulması gerekmektedir.
Tarım arazileri; tarla, bahçe, narenciye, zeytinlik, türüne göre arazi kullanımı, tarım işletmeciliği, yetiştiriciliği bakımından ülkeden ülkeye bölgeden bölgeye tarımsal faaliyetlerde değişim göstermektedir.
Türkiye hem coğrafi konumu, hem de arazi yapısı dikkate alındığında diğer ülkelerden farklı olup yetiştirilen ürün çeşitliliği yönünden zengin bir tarım ülkesidir.
Tarımsal planlamaların akılcı, tam zamanlı,doğru hedeflere yönlendirilmemiş olması hem ülke ekonomisine hem de ülke çiftçisine zarar vermektedir.
Merkez tarım bürokrasisinin Anadolu ve Trakya yerel tarım şartlarından kopuk olması planlamaların gerçekçi ve akılcı olmasını engellemektedir.
Hatta “Tarımsal Üretim Planlaması” ile “Tarım Ürüneri Planlaması” kavramlarının farklılığının öneminin anlaşılamaması başlangıçta planlamaların yanlış yapılmasına yol açmaktadır.
Arazilerin ne tür üretimler için uygun olduğu, Ülkenin ihtiyaçlarına göre hangi tür ürünlerin yetiştirilmesi gerektiği, toprağın, topografyanın ve su kaynaklarının uygunluğu gibi hususların tespiti, planlama, arazi yönetimi ve ekonomik kalkınma için büyük öneme sahiptir.
Günümüz teknolojileri dâhilinde arazi yapısı ve tarımsal ürün özelliği hakkında toplanan bilgiler bir veri tabanında işlenerek aynı ortamdaki verilerin analizine izin verebilmektedir.
Dolayısıyla arazi hakkında toplanan veriler veri tabanı haline getirilip haritalarla ilişkilendirilerek bir Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) kurulabilmekte ve duyuldukça kolay ulaşılıp amaç doğrultusunda analizler gerçekleştirilerek optimum kararlar alınabilmektedir (Çullu, 2015).
Bu teknolojiler ve bilgiler kolaylıkla hayata geçirilebilecek iken “Tarımsal Üretim Planlaması” adı altında 14 Eylül 2023 tarihinde çıkarılan yönetmeliğin özüne ve ruhuna aykır olarak 5.Ekim 2024 tarihinde en çok ihraç edilen on tarım ürününden yedisinde getirilen yasaklamalar kısmi de olsa kaldırılmıştır.
Her ne kadar süreli mi süresiz mi olduğu belirsiz olsa da…