Cumhuriyetin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün 9 Ekim 1937 tarihinde Nazilli’ye gelerek Sümerbank Basma Fabrikası’nın açılışına katılmasının yıldönümü her yıl olduğu gibi bu yılda büyük bir coşkuyla kutlandı.
Nazilli Kaymakamlığı ve Nazilli Belediye Başkanlığı tarafından organize edilen kutlama programı Atatürk Anıtı’na çelenk sunumuyla başladı. Kaymakamlık ve Belediye Başkanlığı çelenklerinin sunulmasının ardından saygı duruşu yapıldı ve İstiklal Marşı okundu. Çelenk sunma programına Kaymakam Huriye Küpeli Kan, Belediye Başkanı ErtuğrulTetik, Cumhuriyet Başsavcısı Murat Dilsiz, Adalet Komisyonu Başkanı Nusret Emirosmanoğlu, Garnizon Komutanı Personel Albay Mehmet Toker, İlçe Emniyet Müdürü Şafak Yıldırım, İlçe Jandarma Komutanı Yüzbaşı Ahmet Refik Özsoy, Baro Temsilcisi Emel Şahin, kurum amirleri, meslek odalarının, siyasi partilerin ve STK’ların temsilcileri ile öğretmen ve öğrenciler katıldı. Törenin ardından Belediye Meydanı’na kadar kortej yürüyüşü gerçekleştirildi.
ATATÜRK TARAFINDAN AÇILDI
Kutlama programı Sümer Kampüsü’nde devam etti. Sümerbank Müzesi’nin gezilmesinin ardından Kampüs Koordinatörü Prof. Dr. Mustafa Özçağ günün anlam ve önemini belirten konuşmasını yaptı. Özçağ konuşmasında Mustafa Kemal Atatürk’ün Türkiye'de uygulanan devletçilik ilkesi gereği 23 Ağustos 1935 tarihinde dönemin ekonomi bakanı Celal Bayar tarafından Sümerbank’ın temellerinin atıldığını, 18 ay gibi çok kısa bir sürede tamamlanarak, 9 Ekim 1937 tarihinde bizzat Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün katılımıyla hizmete açıldığını belirtti.
65 YIL BOYUNCA HİZMET ETTİ
Mustafa Özçağ Cumhuriyet'in Birinci Beş Yıllık Planı'nın ilk önemli eseri sayılan Nazilli Basma Fabrikası’nın yörenin tarımsal ürünü pamuğu kendi topraklarında işleyerek İzmir-Aydın demiryolu vasıtasıyla pazara sevk edildiğini hatırlattı. Fabrikanın kurulmasından önce bölgede üretilen pamuğun daha iyi nitelik kazanması amacıyla pamuk ıslah istasyonu kurulduğunu, Sovyet kredisi ile inşa edilen fabrikanın kredi geri ödemesinin narenciye ile yapıldığını, işçilerine sunduğu modern ve huzurlu çalışma ortamına ek olarak sağlanan ekonomik ve sosyal olanakların, Nazilli'yi büyük bir şehir kimliğine kavuşturduğunu belirten Özçağ “Tekniğin, üretimin, devletçiliğin musikisi tam 65 yıl boyunca bu ülkeye hizmet etti. Basma üretti, elektrik üretti, hastane üretti, lojman üretti, kreş üretti, spor üretti, bir şehri yarattı. Ve keşke bu musikinin sesi hiç kesilmeseydi. Nazilli'yi, cumhuriyeti aydınlatmaya devam edebilseydi” dedi.
“CUMHURİYETE BORCUMUZU ÜRETEREK ÖDEYECEĞİZ”
Mustafa Özçağ konuşmasının devamında “Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün kurduğu cumhuriyetin temel değerlerine bağlı gençler yetiştirmek temel hedeflerimizdendir. Unutmayalım ki cumhuriyete çok şey borçluyuz. Bu borcumuzu çalışarak, üreterek ödemeye yaşamımız boyunca da devam edeceğiz. Bu vesileyle; Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün aziz hatırası önünde saygıyla eğiliyor, Nazilli Basma Fabrikasında emeği geçmiş herkese şükranlarımı sunuyorum. Ebediyete irtikal etmişlerimizin ruhları şad olsun, aramızda olan Sümerbank emeklilerimize sağlık ve afiyet diliyor, hepsinin ellerinden öpüyorum” ifadelerini kullandı.
“SÜMERBANK’I AYAĞA KALDIRALIM”
Törende konuşan Nazilli Belediye Başkanı Ertuğrul Tetik şunları söyledi: "Atatürk burda sadec bir fabrika açmadı, bir şehir yarattı. Bugünlerde bile hasretini çektiğimiz hastanesi, yemekhanesi, kreşi, balo salonuyla, parklarıyla, eğitim merkezileriyle, çalışanların cumhuriyetin kadınları ve erkekleriyle bütünleşen bir şehir yarattı. O şehrin adı Sümerbank’tı. 1937’de burası açılırken burada çalışacak vasıflı personel arandı. Buraya Türkiye’nin dört bir yanından müdürler getirildi. Onlar Atatürk’ün memurlarıydı. O’nun kurduğu cumhuriyette kadınlar olacaktı, erkekler hal ve hareketlerine dikkat edeceklerdi. Sümerbank çalışanları tüm halka örnek oldular. O memurlar arasında hastane müdürü benim dedemdi. O’ndan Sümerbank’ı çok dinledim. Bizim de yeni nesillere anlatmamız gerekiyor. Balo salonunda piyano vardı. Kadınların sosyalleşmesinde Sümerbank çok büyük rol oynadı. Bizim bugün Sümerbank’ın sistemini örnek almamız gerekiyor. Burada Atatürk’e layık öğrenciler yetişecektir ama burası çok kötü durumda. Hep beraber 1938 ruhuna gidelim. Tüm Nazilli olarak herkes tekrar Sümerbank’ı tekrar kazandıralım."
GIDI GIDI TRENİ’YLE NOSTALJİK GEZİ
Konuşmaların ardından şiirler okundu, Nazilli Belediyesi ve Nazilli Halk Eğitim Merrkezi halk oyunları ekipleri folklor gösterileri sundu. Sümerbanklılar Derneği’nin “Nazilli Sümerbank Basma Fabrikası” temalı kompozisyon
yarışmasında dereceye girenlere ödülleri protokol üyeleri tarafından takdim edildi. Program Gıdı Gıdı Treni’yle nostaljik gezinti yapılmasıyla son buldu.