Aydın'ın merkez ilçesi Efeler'deki Tabakhane Çayı'nı bilmeyenimiz yoktur. Kentin kuzeyindeki Paşa Yaylası'ndan doğarak şehir merkezini ikiye bölen, daha sonra da Büyük Menderes'e kavuşan Tabakhane Çayı, duyarsız vatandaşlarca atılan çöpler ve oluşan görüntü kirliliği nedeniyle sürekli olarak gazete haberlerine konu oluyor.
Bizler de Tabakhane Çayı'nın çöplüğe çevrildiğini, dere yatağında biten ot ve ağaçlar nedeniyle kötü bir görüntü ortaya çıktığını, tüm bunlara yaz aylarında kötü kokunun eklendiğini pek çok kez yazdık. Bu durumdan rahatsız olan çevre sakinlerinin ve vatandaşların duygularına tercüman olmaya çalıştık.
Son günlerde gerek gazetemizde gerek diğer basın – yayın organlarında çıkan haberlerin ardından Efeler Belediyesi ekipleri harekete geçerek, dere yatağında temizlik çalışması başlattı. Belediye Başkanı Mehmet Fatih Atay da bölgeye gelerek çalışmaları yerinde inceledi. 300 bin nüfuslu bir kenti ilgilendiren önemli bir çevre sorunu karşısında belediyenin kayıtsız kalmayarak, harekete geçmesi kuşkusuz olumlu ve önemlidir.
***
Ancak bir o kadar önemli olan da çevreyi kirletmemektir. Ofisimiz Tabakhane Çayı kenarı olduğu için bu bölgede sıkça gözlem yapma şansı buluyorum. Civarda yeterince çöp konteynırı olmasına karşın birçok kişi, su şişesi, sigara paketi, yiyecek ambalajı gibi atıkları dere yatağına atmaktan geri durmuyor. Hal böyle olunca atılan çöpler birikiyor ve dere yatağı adeta çöplüğü andırıyor. Böylesi duyarsız yaklaşımlar olduğu sürece belediye ne kadar temizlerse temizlesin bu sorunun önüne tam anlamıyla geçmek mümkün olmayacaktır.
Çöp konteynırı dururken sağa sola gelişigüzel çöp atmak kentlileşememenin önde gelen sorunlarından diye düşünüyorum. Bazı eğitimli bireylerin dahi bu davranış biçimini benimsemesi oldukça düşündürücü. Bu nedenle yaşı, eğitim düzeyi, gelir grubu ne olursa olsun tüm vatandaşların çevre konusunda duyarlı olması gerektiği gerçeği karşımıza çıkıyor.
Olayın bir diğer boyutu ise Tabakhane Çayı'nın estetik anlamda nahoş bir görüntüye sahip olması. Gerek çayı çevreleyen duvarlar gerekse de dere yatağının beton setleri görsel estetikten yoksun.
***
Bu konuda örnek şehirlerden biri Kastamonu. Şehri ortadan ikiye bölen Karaçomak Çayı, dere yatağında yapılan ıslah ve peyzaj çalışmalarıyla gayet güzel bir görüntü sergiliyor. Çayın üzerindeki tarihi Nasrullah Köprüsü de kültürel anlamda tamamlayıcı bir unsur. Son dönemde iç turizmde ülkemizin önemli merkezlerinden biri haline gelen Kastamonu'da böylesi güzel bir görüntü hayat buluyor da, Tabakhane Çayı'nda benzer bir çalışma yapılamaz mı? Kent estetiği için DSİ ve yerel yönetimlerin ortaklaşa çalışmasıyla anlamlı bir sonuca ulaşılabileceği inancındayım. İşte o zaman Tabakhane Çayı, üzerindeki tarihi Çavuş Köprüsü'yle beraber kentin simgelerinden biri haline gelecektir.
Sözün özü bir yandan yetkililerce yapılacak çalışmalarla diğer yandan ise vatandaşların çevreyi temiz tutmasıyla Tabakhane Çayı, mevcut görünümünden kurtarılarak Aydın'a yakışır bir şekle girebilir. Bu konuda hala ümitvar olduğumu belirtmek isterim.
Sağlıklı, güzel günlere…